Nowo wybudowany dom, powinien być nie tylko atrakcyjny wizualnie, ale również możliwie energooszczędny. Domy energooszczędne, nazywane są również domami pasywnymi. Stosuje się wewnątrz nich między inny grubszą warstwę ocieplenia, energooszczędną płytę fundamentową, czy okna trzyszybowe. Celem domów pasywnych, jest więc zaoszczędzenie ciepła i jak najmniejsze jego ubytki, w przypadku niskich temperatur na zewnątrz. Niestety w tego typu domach, wentylacja grawitacyjna (tradycyjna) nie będzie efektywna. Konieczne jest więc zastosowanie wentylacji mechanicznej. Czym jest wentylacja mechaniczna i jakie są zasady jej działania ?
Świeże powietrze bez konieczności otwierania okien
Powietrze w domu powinno być możliwie często wymieniane. Jest to ogromnie ważne, ponieważ brak świeżego powietrza, może mieć negatywne skutki dla naszego zdrowia. Brak odpowiedniej wentylacji sprawia, że w powietrzu gromadzą się bowiem duże ilości szkodliwych dla ludzi roztoczy, wirusów i bakterii. W przypadku nieodpowiedniej wentylacji lub braku wietrzenia, jesteśmy skazani na ich wdychanie. Szczególnie narażone na niebezpieczeństwo, są w takiej sytuacji małe dzieci, seniorzy i osoby mające problemy z układem oddechowym. Brak świeżego powietrza w domu, może być również skutkiem obniżonej odporności u dzieci i dorosłych.

W przypadku wentylacji domów i mieszkań, możemy wyróżnić wentylację grawitacyjną i wentylację mechaniczną. Najbardziej popularna w naszym kraju jest wentylacja grawitacyjna, ponieważ to ona była instalowana w domach i mieszkaniach w przeszłości. Duża część osób, nadal jednak planuje wykorzystywać tą technologie w swoich nieruchomościach i decyduje się na jej montaż. Zasada działania wentylacji grawitacyjnej, opiera się na różnicy ciśnień. W związku z tym, w naszym klimacie, jest to rozwiązanie bardzo nieefektywne. Jeżeli na zewnątrz panują wyższe temperatury, wentylacja praktycznie nie działa. W przypadku, gdy na zewnątrz panują natomiast temperatury ujemne, wentylacja grawitacyjna prowadzi do utraty bardzo dużych ilości ciepła.
Na przeciw problemom, związanym z dużą utratą ciepła przez wentylację grawitacyjną, wychodzi wentylacja mechaniczna. Rozwiązanie to pojawiło się na rynku kilka lat temu i od razu zdobyło rzesze zwolenników. Mechaniczna wentylacja, czyli innymi słowy rekuperacja, to system pozwalający na znaczne ograniczenie ubytków ciepła, podczas wietrzenia mieszkania i domu. Ogromną zaletą rekuperacji jest możliwość odzysku ciepła z wywiewanego powietrza. Jest to o tyle istotne, że pozwala na zmniejszenie kosztów eksploatacji budynków. Warto wspomnieć również, że rekuperacja umożliwia nie tylko wentylację domu, ale również pozwala na oczyszczenie powietrza ze szkodliwych substancji, grzybów, czy bakterii. Powietrze jest bowiem filtrowane i oczyszczane. Wymiana powietrza w całym domu, następuje bez konieczności otwierania okien. Straty energii cieplnej są więc minimalne. Przyjmuje się, że stosowanie rekuperacji, daje oszczędność na ogrzewaniu, sięgającą nawet do 50 %.
Jak zbudowany jest system rekuperacji ?
Najważniejszą częścią systemu rekuperacji, jest rekuperator. Składa się on z trzech podstawowych elementów – obudowy, wymiennika ciepła oraz filtrów. Obudowa powinna być wykonana z tworzyw, które zagwarantują możliwie wysoką izolację termiczną. Powinna być również możliwie wygłuszona po to, aby obniżyć poziom hałasu, generowanego przez wentylatory. Wymiennik ciepła odpowiedzialny jest za odzysk ciepła z powietrza wyprowadzanego na zewnątrz. Zasada działania wymiennika jest stosunkowo prosta. Świeże powietrze wprowadzane do domu, jest ocieplane przez powietrze z niego wyprowadzane. Zadaniem filtrów jest z kolei wychwytywanie wszelkich zanieczyszczeń i pyłków. Dzięki temu do wnętrza domu, dostaje się powietrze oczyszczone. Istnieje również możliwość zakupu filtrów, które będą zabezpieczały dom przez bakteriami, grzybami i drobnoustrojami.
System rekuperacji to również rury wentylacyjne, które odpowiedzialne są za doprowadzanie świeżego powietrza do pomieszczeń, a także odbieranie powietrza i odprowadzanie go na zewnątrz.
Jaki jest koszt zakupu i montażu wentylacji mechanicznej ?
Nad zakupem rekuperacji, warto zastanowić się na etapie projektowania własnego domu. Wówczas istnieje możliwość zagospodarowania miejsca na rekuperator i odpowiedniego wrysowania w projekt, kanałów wentylacyjnych. Jeżeli zdecydowaliśmy się na zakup centralnej wentylacji mechanicznej, wówczas należy wybrać odpowiedni rekuperator. Na rynku mamy stosunkowo duży wybór i szeroki wachlarz cen. Ceny rekuperatorów wahają się od 7000 zł do 25 000 zł. Oczywiście wpływ na cenę ma jakość wykonania. Tańsze rekuperatory wykonane są z gorszej jakości materiałów i wymagają od użytkownika większego zainteresowania.
Koszty całego systemu wentylacji mechanicznej, wraz z montażem, wahają się w granicach od ok. 17 000 zł do 35 000 zł. Wszystko jest zależnego od tego, jaki rekuperator zostanie wybrany. Należy tutaj doliczyć dodatkowo średnie koszty energii elektrycznej – ok. 250 zł w skali roku, oraz koszty wymiany filtrów i przeglądów – ok. 200 zł rocznie.