Pozyskiwanie kruszyw naturalnych ma bardzo duże znaczenie dla gospodarki krajowej. Tym bardziej że zapotrzebowanie na kruszywa wywołane boomem budowlanym i inwestycjami drogowymi wciąż nie maleje. Warto więc poznać ich podstawowe rodzaje. Dzisiaj spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, jakie kruszywo najlepiej zastosować do zapraw cementowo-wapiennych.
Czym są kruszywa naturalne?
Kruszywo to materiał sypki pochodzenia mineralnego lub organicznego. Pierwsze z nich są kruszywami naturalnymi, które powstają w wyniku erozji skał albo pozyskuje się je poprzez mechaniczne rozdrobnienie skał litych, występujących w przyrodzie w postaci luźnych okruchów skalnych. Kruszywo mineralne może zostać uszlachetnione w procesie przesiewania lub płukania. Najczęściej pozyskiwane są z odkrywkowych kopalni piasku i żwiru albo z dna jezior i rzek. Inną kategorię, którą nie będziemy się zajmować w tym artykule, stanowią kruszywa sztuczne pochodzenia mineralnego, uzyskiwane w wyniku modyfikacji oraz kruszywa z recyklingu. Wydobyciem, przerobem i dystrybucją kruszyw mineralnych zajmują się specjalistyczny przedsiębiorstwa. Dobrym przykładem może być działająca w Wielkopolsce kopalnia kruszyw naturalnych Sierszew niedaleko Jarocina, która oferuje żwiry o różnych rozmiarach, a także piasek i ziemię z nasypu.
Piasek jako kruszywo
Najpopularniejszym kruszywem oprócz żwiru stosowanym w budownictwie jest piasek. Jest to luźna skała osadowa o uziarnieniu naturalnym, która składa się z kwarcu i krzemionki. Piasek kwarcowy pozyskuje się poprzez wydobycie metodą odkrywkową w żwirowniach lub w procesie pogłębiania naturalnych zbiorników wodnych, rzek lub jezior. Piasek, jako kruszywo występuje w przyrodzie o różnej granulacji, czyli różnej wielkość pojedynczych ziaren. Najdrobniejszy piasek może mieć średnicę ziaren nie większą niż 0,05 mm. Natomiast średnica ziaren gruboziarnistego kruszywa piaskowego może dochodzić nawet do 4 mm. Piaski o różnej granulacji znajdują swoje zastosowanie szczególnie przy produkcji różnego typu klejów i zapraw budowlanych.
Piasek do zapraw cementowo-wapiennych
Zaprawy cementowo-wapienne muszą spełniać określane parametry. Do zapraw cementowych i cementowo-wapiennych zaleca się piasek naturalny odmiany pierwszej. Wybór granulacji zależy jednak od zamierzonego efektu tynkarskiego. Jeśli chcemy uzyskać idealnie gładki tynk, zastosować musimy drobny piasek. W przypadku tynków chropowatych używamy piasku nawet o średnicy 4 mm. Podczas nakładania tynków metodą natryskową do agregatów tynkarskich stosuje się najczęściej piasek o granulacji pomiędzy 1 a 1,5 mm.