Operator ciężkich maszyn budowlanych, a w szczególności koparki oraz ładowarki to zawód coraz bardziej deficytowy. Z wielu względów chce go wykonywać coraz mniej osób, co od dłuższego czasu generuje znaczne niedobory pracowników na tym stanowisku – zostało to oficjalnie potwierdzone przez “Barometr zawodów”, który powstaje na zlecenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Można by pomyśleć, że jak w przypadku wielu innych zawodów głównym czynnikiem jest nieopłacalność, a więc niskie zarobki przy stosunkowo wysokim nakładzie pracy. Ta kwestia zmienia się jednak dynamicznie na korzyść pracowników, a głównym problemem stały się wysokie wymagania odnośnie kwalifikacji operatorów.
Operator ciężkich maszyn budowlanych – wymagane kwalifikacje
Pracę operatorów maszyn budowlanych reguluje Rozporządzenie ministra gospodarki z 20 września 2001 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych z późniejszymi zmianami. Zarówno koparka, dźwig, jak i ładowarka mogą być obsługiwane wyłącznie przez osoby, które posiadają uprawnienia na żurawie i którym udało się ukończyć kurs na operatora HDS i kurs na operatora podestów ruchomych, a także zdać wszystkie egzaminy z wynikiem pozytywnym. Kursy skierowane są do osób, które ukończyły 18 lat i nie wykazują przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na stanowisku operatora maszyn budowlanych, w zależności od maszyny może być również wymagane prawo jazdy odpowiedniej kategorii.
Kursy HDS
Kurs HDS składa się z dwóch części. Pierwsza z nich wymaga przyswojenia wiedzy teoretycznej w zakresie budowy HDS, obowiązków operatorów, podstaw obsługi sprzętów, zasad działania na miejscu pracy, środków ostrożności oraz zachowań w sytuacjach niebezpiecznych i BHP. Główny nacisk podczas kursów kładzie się właśnie na wiedzę w ostatnim temacie, ponieważ praca operatora może wiązać się z wieloma niebezpieczeństwami, a w razie zaniedbania prowadzić do poważnych konsekwencji nie tylko dla pracownika ale dla całego otoczenia. W części praktycznej kursanci uczą się jak obsługiwać sprzęt i kierować nim. W części praktycznej egzaminu konieczne jest wykazanie się umiejętnościami bezpiecznego załadunku, przeładunku, przenoszenia oraz podnoszenia ładunków, a także racjonalnego używania hydraulicznego dźwigu samochodowego.
Kursy na podesty ruchome
Kursy na podesty ruchome dotyczyć mogą jednej z dwóch kategorii – podestów przejezdnych oraz stacjonarnych mostowych i wiszących. Podobnie jak w przypadku zdobywania uprawnień na HDS, przeszkolenie z użytkowania podestów ruchomych, w tym kurs na podnośniki koszowe wiąże się ze zdaniem egzaminów w części teoretycznej i praktycznej. Podesty ruchome są urządzeniami służącymi do podnoszenia osób wraz z narzędziami w celu wykonywania różnorodnych prac na wysokościach. Kursanci zdobywają wiedzę w zakresie budowy i podstawowych elementów urządzenia, ich bezpiecznej obsługi oraz wiedzy ogólnej o UDT, a podczas zajęć praktycznych uczą się efektywnej i bezpiecznej obsługi dźwignicy. Uczestnik kursu przygotowany jest do przystąpienia do egzaminu i zdobycia uprawnień na UDT.
Mimo wysokich wymagań w zakresie szkoleń na operatorów, kursy są bez wątpienia opłacalną inwestycją w przyszłość w trudnym, deficytowym zawodzie. Jak deklarują pracodawcy, pracownicy z odpowiednim wykształceniem poza wysokimi pensjami mogą liczyć również na wiele dodatków pozapłacowych.