Maszyny i urządzenia, a także duże oraz masywne konstrukcje wymagają zapewnienia odpowiedniej stabilności, a także właściwego połączenia z podłożem. Dla zagwarantowania optymalnych warunków pracy i ochrony przed możliwymi uszkodzeniami niezbędny jest właściwy montaż oraz dobór prawidłowego posadowienia. Sposobem na osiągnięcie najlepszych efektów i zabezpieczenie podłoża oraz mocowanych elementów jest użycie dobrej jakości zapraw do podlewek.
Dlaczego zaprawy do podlewek są niezbędne?
„Każdy obiekt budowlany musi być odpowiednio połączony z podłożem tak, by mógł na nie przekazywać obciążenia związane ze swoją masą oraz wynikające ze sposobu użytkowania. Ta sama zasada obowiązuje podczas montażu konstrukcji, które mogą generować znaczne siły statyczne i dynamiczne – duże konstrukcje stalowe np. podpory, słupy, wszelkiego rodzaju ramy, a także maszyny i urządzenia o znacznych rozmiarach czy spore prefabrykaty betonowe. Elementem odpowiedzialnym za przenoszenie obciążeń statycznych i dynamicznych są odpowiednio przygotowane fundamenty, wylewane z materiału, który musi być przygotowany zarówno na oddziaływania stałe, jak i zmienne w czasie – przede wszystkim pojawiające się wibracje czy siły ścinające. Kluczowe znaczenie ma także sposób, w jaki elementy urządzenia lub konstrukcji zostaną połączone z samym fundamentem” – podkreśla przedstawiciel firmy Immerbau, specjalizującej się w produkcji zapraw budowlanych oraz materiałów do ochrony betonu.
Do mocowania elementów o dużych rozmiarach oraz wszelkiego typu konstrukcji, maszyn i urządzeń stosuje się na ogół kotwy, które mają za zadanie utrzymywać je w niezmienionym położeniu, a jednocześnie przekazywać do podłoża powstające obciążenia. W tym celu wykorzystuje się kotwy mechaniczne, które klinują się w materiale dzięki elementom rozpierającym np. opaskom lub tulejom, albo kotwy chemiczne, które są łączone z podłożem dzięki sile adhezji wynikającej zwykle z zastosowania odpowiedniej żywicy lub zaprawy. Choć kotwy są w stanie bardzo dobrze spełniać swoją funkcję, to ich kontakt z utrzymywanym elementem zachodzi na ograniczonej powierzchni. Dla zachowania prawidłowej stabilności równie ważne będzie więc zagwarantowanie, by podłoże oraz mocowana powierzchnia podpory, elementu czy maszyny miały ze sobą pełny kontakt w całym obszarze, w jakim się ze sobą stykają.
Zapewnienie dobrego dolegania podstawy maszyny czy konstrukcji do fundamentu będzie więc kluczowe dla optymalnego rozkładu obciążeń, niestety w przypadku większości używanych do ich wykonania betonów będzie to trudne, ponieważ powierzchnia nie jest odpowiednio równa. Dla zaradzenia temu problemowi po wykonaniu połączenia podstawy z fundamentem i zastosowaniu właściwych kotew stosuje się tzw. podlewkę, czyli zaprawę wprowadzaną w przestrzeń między powierzchniami, która rozpływając się, wypełnia wszystkie pustki i w pełni przylega do obu elementów. Dzięki zagwarantowaniu pełnego kontaktu obciążenia mogą rozkładać się na większej powierzchni, a prawdopodobieństwo wyrwania czy uszkodzenia kotew jest dużo niższe, ponieważ są one w takiej sytuacji narażone na znacznie mniejsze oddziaływania statyczne i dynamiczne.
Najważniejsze cechy zapraw do podlewek
Zaprawy wykorzystywane do wykonywania podlewek zapobiegają wzajemnemu przemieszczaniu się elementów i pozwalają na równomierne rozkładanie powstających obciążeń, jednak aby było to wykonalne, muszą mieć możliwość swobodnego wypełnienia wszystkich wolnych przestrzeni. Żeby to osiągnąć, są stosowane jako płynne masy, które są w stanie samodzielnie rozpłynąć się po ograniczonej i niezbyt dużej przestrzeni bez możliwości ich mechanicznego rozprowadzenia. Jednym z najistotniejszych parametrów zapraw do podlewek jest więc odpowiednia konsystencja uzyskiwania dzięki właściwym proporcjom suchej mieszanki i wody.
Przy pozycjonowaniu elementów maszyn i konstrukcji szczególnie ważne jest zachowanie prawidłowego wypoziomowania. Ma to duże znaczenie zwłaszcza tam, gdzie w grę wchodzą duże elementy ruchome – silniki, generatory bądź turbiny. Nawet niewielkie odchyłki mogą w takich przypadkach prowadzić do zaburzenia osiowości i nadmiernego zużywania się łożysk, powstawania znacznych wibracji i hałasu. Ewentualne różnice poziomów są jednak istotne również przy elementach statycznych, ponieważ oznaczają inny od zamierzonego rozkład sił, co może prowadzić do przyspieszonego niszczenia konstrukcji lub niezachowywania wymaganych parametrów. Sposobem na utrzymanie prawidłowej pozycji podpór i mocowań jest stosowanie zapraw do podlewek, które podczas zastygania nie wykazują skurczu. Jest to osiągane przez stosowanie odpowiednich środków, które są w stanie kompensować odparowywanie niezwiązanej wody.
Przy instalowaniu maszyn czy rozmaitych konstrukcji istotny jest czas, w jakim będą one mogły być w pełni obciążane. Jednym z ważniejszych parametrów będzie więc okres, w jakim podlewka zwiąże oraz osiągnie swoją docelową wytrzymałość. Ze względu na niewielką grubość materiału oraz duże nierzadko obciążenia, zaprawy używane do podlewek powinny też wykazywać się wysoką wartością modułu sprężystości Younga, co przekłada się na dobrą odporność na oddziaływania dynamiczne.
Kluczowym elementem każdej zaprawy jest nie tylko użyty do jej produkcji cement czy substancje modyfikujące, ale również dodane kruszywo. Jego rodzaj i jakość ma znaczący wpływ na możliwą do osiągnięcia wytrzymałość. Niezwykle istotne będzie także uziarnienie, które powinno odpowiadać grubości wykonywanej podlewki.
Zaprawy do podlewek Immerbau
Zaprawy do podlewek składają się z cementu portlandzkiego, kruszywa w postaci kwarcu albo bazaltu o odpowiednim uziarnieniu, a także dodatków upłynniających i kompensujących skurcz. Możliwa jest także obecność substancji modyfikujących właściwości materiału. Wśród zapraw do podlewek oferowanych przez firmę Immerbau znajdują się podlewki z kruszywem różnych frakcji. Z uziarnieniem do 1 mm oferowane są Immergrount VM 80/1, Immergrount VB Rapid 80/1, a także Immergrount VM 90/1. Z uziarnieniem do 4 mm dostępne są zaprawy Immergrount Frost, Immergrount Frost St, Immergrount VM 80/4, jak również Immergrount VM 100/4. Z frakcją do 5 mm występują podlewki Immergrount VM 80/5, Immergrount VB Rapid 80/5, Immergrount VM 90/5 oraz Immergrount VM 100/5. Kruszywo do 7 mm występuje w zaprawie Immergrount VM 100/7, a do 8 mm w betonie Immergrount VB Rapid 80/8 oraz Immergrount VB 90/8. Dostępne są również betony z kruszywem frakcji do 12 mm – Immergrount VB 80/12 oraz do 16 mm – Immergrount VB 90/16. Firma Immerbau proponuje także zimową zaprawę do podlewek Immergrount Winter, którą można stosować do temperatury –5°C.
Zaprawy do podlewek oferowane przez firmę Immerbau sprawdzają się przy wykonywaniu mocowań maszyn i urządzeń, które będą powodowały powstawanie znacznych obciążeń dynamicznych – silników, generatorów i turbin. Można za ich pomocą instalować konstrukcje stalowe – łożyska kładek i mostów, słupy nośne hal stalowych oraz wszelkiego rodzaju podpory. Nadają się również do łączenia prefabrykatów betonowych oraz do osadzania kotew i prętów stalowych. Zaprawy Immerbau wyróżniają się wysoką wytrzymałością na ściskanie, dobrą wodoszczelnością i mrozoodpornością, a także krótkim czasem wiązania. Dzięki szerokiej ofercie różnych uziarnień łatwo można dobrać produkt, który będzie można dopasować do wysokości potrzebnych warstw i wymaganej odporności. Na szczególną uwagę zasługują zaprawy, które można stosować przy temperaturze 0°C – Immergrount Frost oraz Immergrount Frost St, a także przy –5°C – Immergrount Winter.